Από τις Βορειοδυτικές εκδόσεις κυκλοφόρησε πρόσφατα «το Ομότιμο Μανιφέστο» του Βασίλη Κωστάκη σε έντυπη μορφή αλλά και σαν εικονικό βιβλίο που μπορείτε ελεύθερα να διαβάσετε στο issuu.com. Το διάβασα «επί τόπου» και καταθέτω τις σκέψεις μου.
Πώς θα δημιουργήσουμε άραγε τον κόσμο που θέλουμε; Ζούμε στους καιρούς της παγκοσμιοποίησης και με το δεδομένο της πληροφορίας που τρέχει. Ψάχνουμε την Ουτοπία ή είμαστε ακόμη πιασμένοι στα γρανάζια της καθεστηκυίας τάξης;
Αυτό το μανιφέστο, όπως ο δημιουργός του το ονομάζει, εγώ θα το έλεγα ένα σύντομης έκτασης δοκίμιο όπου εκφράζονται οι σκέψεις πάνω στη δόμηση μιας νέας κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που στηρίζεται στην ιστορία, δηλαδή το παρελθόν της πληροφορίας, αλλά και στο παρόν της, σε συνεχή εξέλιξη, και στο μέλλον της που στοχεύει στην πρόοδο των πολιτισμών.
Στέκομαι λίγο παραπάνω στην αφιέρωση που υπάρχει στις πρώτες σελίδες του. «Σε αυτούς που θα κάνουν αυτό το μικρό βιβλίο ξεπερασμένο. Στο φλεγόμενο πλήθος που δημιουργεί». Εδώ βρίσκεται και το νόημα της ύπαρξης αυτού του «Ομότιμου Μανιφέστου». Μιλώντας για ομοτιμία με την έννοια της ισοβαθμίας, αποτιμά τα σημερινά δεδομένα υπό το πρίσμα της εξέλιξης της γνώσης. Ας σκεφτούμε ότι κάποτε αυτή η γνώση μεταφερόταν στους επόμενους αποτυπωμένη πάνω σε μια πέτρα ή κάποιο άλλο «δύσκολο» υλικό. Αργότερα πέρασε στην περγαμηνή και στον πάπυρο μέχρι να φτάσει στο χαρτί. Κι από εκεί έγινε η άυλη πληροφορία που μέσω ενός υπολογιστή μεταφέρει δεδομένα με έναν τρόπο που ο άνθρωπος αδυνατούσε να συλλάβει δεκαετίες πριν.
Η γνώση είναι πολύτιμη, η αξία της όμως δεν αυξάνεται με τη φυλάκισή της σε σκονισμένες βιβλιοθήκες, προφυλαγμένη από ερμητικά κλειστά τζάμια. Ούτε όμως και σε χειρόγραφα φυλασσόμενα ως κόρη οφθαλμού λόγω σπανιότητας, προορισμένα μόνο για τους ειδικούς. Είναι άλλο θέμα το υλικό (αυτό έχει ανάγκη προφύλαξης) και άλλο το περιεχόμενο.
Μήπως τα μέτρα ασφαλείας των μουσείων, αυτά που συνήθως αποτρέπουν τις κλοπές του υλικού αντικειμένου, εμποδίζουν τελικά την αναπαραγωγή του και την περαιτέρω δημιουργία έχοντας σαν αρχή το πρωτότυπο;
Τι λέει λοιπόν ο Βασίλης Κωστάκης, οικονομολόγος και μελετητής μεταξύ άλλων της παραγωγής της πληροφορίας; Μέσα από το Ομότιμο Μανιφέστο, δείχνει τη συνέχεια ή εξέλιξη της πληροφορίας από αυτό το φλεγόμενο πλήθος που δεν είναι άλλο από τους ομότιμους πολίτες. Όλους εκείνους δηλαδή που κινούμενοι από ανάγκη για δημιουργία, επικοινωνία, μάθηση, ύπαρξη σε ένα καλύτερο κόσμο, γίνονται δημιουργοί, διανομείς, χρήστες της πληροφορίας.
Η ελεγχόμενη και ανελαστική ελευθερία της ιδιόκτητης πλατφόρμας οδηγεί τελικά στην ανάγκη της ομότιμης, ενός περιβάλλοντος συνεργασίας που στηρίζεται σε εθελοντές και την ανεμπόδιστη και συνεργατική δημιουργία. Και αυτή είναι διαρκής καθώς τελικό προϊόν δεν υπάρχει αφού είναι συνεχώς εξελισσόμενο.
Η πληροφορία γίνεται κοινοκτημοσύνη και η φαντασία και ανησυχία του ανθρώπου δημιουργούν τις ρωγμές στο παλιό για να ξεπηδήσει το νέο.
Ένα απλό παράδειγμα είναι και τα Κοινά Δημιουργήματα και οι αντίστοιχες άδειες Creative Commons. Αυτές τις άδειες χρησιμοποιούν και οι Βορειοδυτικές εκδόσεις.
(Αναδημοσίευση του άρθρου από τον ιστότοπο SchoolTime.gr, ένα χώρο συλλογής και διάθεσης ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού με ελεύθερη διανομή υπό άδειες CC)
* Η Ευρυδίκη Αμανατίδου ζει στην Αθήνα, ακόμη κι όταν βρίσκεται στον κόσμο της. Της αρέσει να παίζει με τις λέξεις, τα χαρτιά και τα μολύβια. Θα τη βρείτε επίσης στο http://evriam.blogspot.com
Αναρτήσεις
