Το νέο βιβλίο του πολυβραβευμένου Μανόλη Πρατικάκη, Σύνδρομο Fregoli – Το τίμημα να είσαι ένας άλλος, δομείται πάνω σε μία νουβέλα και δύο αφηγήματα που παντρεύουν την ψυχιατρική με τη λογοτεχνία.
Με σκηνικό του την αυτοκρατορία της ψυχής, ο συγγραφέας αξιοποιεί με απαράμιλλη δεξιοτεχνία την πρώτη ύλη του –το φαντασιακό παράδοξο κόσμο του νου και τις εκτροπές του–, μεταμορφώνοντας τρία πρόσωπα που νοσούν ψυχικά σε τρεις γοητευτικές λογοτεχνικές περσόνες. Οι φιγούρες, μέσα στην καθημερινότητα και την τραγικότητά τους, μετατρέπονται σε μια μεγαλειώδη αλληγορία για το κατακερματισμένο και εφιαλτικά αποπροσωποποιημένο σύγχρονο άνθρωπο της νεωτερικότητας. Κι ενώ ο αναγνώστης συναντά αδύναμες ψυχές που δεν αντέχουν την τόση πραγματικότητα και σκηνοθετούν ένα δικό τους ανύπαρκτο κόσμο, καταδύεται στο έρεβος της ψυχής του άλλου, για να μεταβεί σε μία ψυχο-κοινωνιολογική αναζήτηση γύρω από την «ταυτότητα» και τον πολιτισμό μας. Στον απόηχο των ιστοριών ένα ερώτημα απαιτεί να απαντηθεί: Μήπως εντέλει ο πολιτισμός μας είναι αυτός που νοσεί, με την ακόρεστη απληστία του και την απώλεια κάθε πηγαίου και αυθεντικού;
Η νουβέλα Σύνδρομο Fregoli και τα δύο αφηγήματα Μπρους Λι, Μια παράδοξη τύφλωση είναι απαλλαγμένα από ψυχιατρική θεωρία και εστιάζουν στην ανθρώπινη ιστορία. Ο Μανόλης Πρατικάκης αφηγείται με διεισδυτικότητα ψυχαναλυτική και «με την πρόθεση να θαυμάσει, να πλησιάσει, να φροντίσει», όπως σημειώνει χαρακτηριστικά στον πρόλογο του βιβλίου ο Αναπληρωτής καθηγητής Ψυχιατρικής και ποιητής Γιάννης Ζέρβας. «Η αφήγησή του στηρίζεται κυρίως στη συμπεριφορά και στις μαρτυρίες των ασθενών του. Πέρα από τη λογοτεχνική τους αξία, τα τρία περιστατικά έχουν σαφή εκπαιδευτική χρησιμότητα, γιατί δείχνουν ξεκάθαρα τη σημασία της γλώσσας στην ψυχιατρική περιγραφή ώστε να αποκτήσει υπόσταση ο άλλος, γιατί μόνο έτσι μας εξοικειώνει αληθινά με το πρόσωπο και μας δίνει τη δυνατότητα να το γνωρίσουμε αρκετά ώστε να μπορούμε να προβλέψουμε τις αντιδράσεις του. Στα δικά μου μάτια δείχνει σαφής η πρόθεση του Πρατικάκη μέσα από αυτό το ιδιαίτερο βιβλίο του, όπου η ποιητική του δεινότητα υποτάσσεται και υπηρετεί την περιγραφή και την παρουσίαση των ανθρώπων και των θεραπειών τους. Το μήνυμά του όπως το αντιλαμβάνομαι, λέει το εξής: Χωρίς τη λογοτεχνία η ψυχιατρική στεγνώνει επικίνδυνα».
Ο Μανόλης Πρατικάκης κατάγεται από το Μύρτος, χωριό του Λιβυκού Πελάγους, όπου και μεγάλωσε. Σπούδασε Ιατρική και πήρε την ειδικότητα του νευρολόγου-ψυχιάτρου. Είναι διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών και διετέλεσε διευθυντής της ψυχιατρικής κλινικής του νοσοκομείου του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού. // Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα γύρω στο 1970. Έχει γράψει δεκαεπτά ποιητικές συλλογές (οι περισσότερες συνθετικά έργα), καθώς και δοκίμια, δύο συλλογές διηγημάτων, σενάρια και τραγούδια. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στις κυριότερες ευρωπαϊκές γλώσσες και περιλαμβάνονται σε πολλές ξένες ανθολογίες, ενώ κυκλοφορούν έξι αυτόνομα βιβλία του στα αγγλικά, τα γαλλικά και τα ισπανικά. Ο συνθέτης Γιάννης Μαρκόπουλος δημιούργησε συμφωνικό έργο (Η Συμφωνία της Ίασης) πάνω στο έργο του που ανέβηκε στο Μέγαρο Μουσικής, καθώς και ένα CD με τίτλο Αθέατος Συρμός με κύριο κορμό το βιβλίο του Λιβιδώ. Επίσης, η συνθέτρια Χαρά Παλαιολόγου δημιούργησε έναν κύκλο δώδεκα τραγουδιών, που παρουσιάστηκαν στα Χανιά και στον «Ιανό», ενώ ο συνθέτης Κώστας Στεφάνου συνέθεσε το Μεγάλο κονσέρτο της φύσης, βασισμένο στα «φυσικά του» ποιήματα, και πρόσφατα το Ποτάμι –από την ποιητική συλλογή Το νερό– σε κλασική φόρμα. // Είναι ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Εκπροσώπησε την Eλλάδα για το Eυρωπαϊκό Aριστείο Λογοτεχνίας 1999 με το έργο του Η κοίμηση και η ανάσταση των σωμάτων του Δομήνικου. Έχει τιμηθεί από την Παγκρήτια Ένωση Επιστημόνων και πλήθος δήμων και φορέων. Το 2003 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης για το έργο του Το νερό. Το 2012 του απονεμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών το Βραβείο Ποίησης για το σύνολο του έργου του.
Αναρτήσεις
