Ελεύθερα διανέμεται στο διαδίκτυο από την ανοικτή βιβλιοθήκη OPENBOOK το άγνωστο παραμύθι "Το Σπαρματσέτο" του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν που ανακαλύφθηκε πρόσφατα. Η μετάφραση έγινε από τους Χριστίνα Μαρκουλάκη & Κώστα Στοφόρο και η εικονογράφηση από την Στεφανία Βελδεμίρη. Η διανομή του e-book γίνεται με άδεια Creative Commons.
Τα παραμύθια του είναι πάντα εδώ. Στους πολύτιμους θησαυρούς που κουβαλάει κανένας μέσα του. Παραμύθια που σε οδηγούν ανοίγοντας ένα διαφορετικό μονοπάτι. Έξω από τους συνηθισμένους δρόμους. Είναι παράξενο, αλλά σε μεγάλο βαθμό είμαι ό,τι είμαι χάρη σε αυτά τα παραμύθια του Άντερσεν, που μαζί με του Όσκαρ Ουάιλντ είναι τα πιο αγαπημένα μου...
Χάρη στα Καινούρια ρούχα του αυτοκράτορα ανακάλυψα κι εγώ τη γύμνια της εξουσίας, αλλά και το γεγονός ότι οι περισσότεροι άνθρωποι εθελοτυφλούν. Ή βλέπουν αυτό που τους λένε οι άλλοι ότι πρέπει να δουν. Ανακάλυψα όμως και τη δύναμη που έχει ο καθένας όταν υψώνει τη φωνή του: «Ο βασιλιάς είναι γυμνός!»
Η Βασίλισσα του χιονιού -για κάποιο λόγο κάποτε το πιο αγαπημένο μου παραμύθι απ' όλα- μου έμαθε πόσα μπορεί να κάνει η αγάπη. Που χωρίς αυτή γίνεσαι «χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον»
Στη Βασιλοπούλα και το μπιζέλι βρήκα την πηγή της έμπνευσης για να γράψω το «Κόκκινο παραμύθι» και αν αρχίσει ένα απίστευτο, μαγικό ταξίδι με τις ζωγραφιές της Στεφανίας Βελδεμίρη που έχει εικονογραφήσει κι αυτό εδώ το βιβλιαράκι ...
Η Τοσοδούλα, τόσο τρυφερή, τόσο πονετική, τόσο μικρούλα, μου φέρνει στο νου πάντα τα «Κλασικά εικονογραφημένα», όπου την πρωτοδιάβασα ...
Και τι να πω για το Κοριτσάκι με τα σπίρτα; Η κοινωνική αδικία που πρέπει να σβήσουμε. Ο δίπλα μας που πρέπει να στηρίξουμε. Και φυσικά ο κόμπος στο λαιμό ...
...που γίνεται δάκρυα στον Μολυβένιο στρατιώτη, που ακόμη και σήμερα μου είναι αδύνατον να τον διαβάσω ασυγκίνητος. Όταν λιώνουν στη φωτιά η μπαλαρίνα και ο στρατιώτης, λιώνεις κι εσύ που το διαβάζεις. Και θες να εξαφανίσεις για πάντα τους κακούς κλόουν ...
Το Αηδόνι του Βασιλιά μου θυμίζει πάντα πόσο εύκολα θαυμάζουμε ευτελή είδωλα. Πόσο συχνά το αληθινό μας φαίνεται άσχημο. Πόσο συχνά προσπερνάμε την πραγματική ομορφιά λατρεύοντας πράγματα μηδαμινά ...
Όσο για το Ασχημόπαπο, θα ήταν ένα καλό σύγχρονο μάθημα για το ρατσισμό. Διότι το «διαφορετικό» συχνά είναι πολύ καλύτερο από αυτό που εμείς απλά έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε.
Και η Μικρή γοργόνα; Δεν την άφησα τυχαία για το τέλος. Απλά νομίζω πως την είχα ερωτευθεί! Από τότε ήθελα με όλη τη δύναμη της ψυχής μου να υπάρχουν στ' αλήθεια γοργόνες. Αλλά να μη θυσιάζονται για πρίγκιπες!
Και τώρα το Σπαρματσέτο. Το κερί που καίγεται φωτίζοντας τον κόσμο: «Αν δεν καώ εγώ. Αν δεν καείς εσύ. Αν δεν καούμε εμείς Πώς θα γενούν τα σκοτάδια λάμψη», όπως γράφει κι ο άλλος αγαπημένος ποιητής και παραμυθάς Ναζίμ Χικμέτ.
Σπαρματσέτο. Το χαμένο παραμύθι που ανακάλυψε λίγο πριν τα Χριστούγενννα του 2012 ο Δανός ιστορικός Έσμπεν Μπράγκε, μελετητής του Άντερσεν, στο Εθνικό Αρχείο της Δανίας μέσα σε κούτες που περιείχαν κειμήλια οικονομικά εύρωστων οικογενειών της Οντένσε, γενέτειρας του Άντερσεν ... Το παραμύθι αυτό το αφιέρωσε στη χήρα του πάστορα με το όνομα Μπούνκεφλοντ, που έμενε απέναντι από το σπίτι της οικογένειες και ο Δανός συγγραφέας συνήθιζε να πηγαίνει σε αυτήν για να διαβάζει και να δανείζεται βιβλία. Οι ειδικοί πιστεύουν πως αυτό το πρώτο παραμύθι γράφτηκε όταν ήταν ακόμη στην εφηβεία και πήγαινε σχολείο.
Η Χριστίνα Μαρκουλάκη μετέφρασε με αγάπη το παραμύθι από τα αγγλικά, το κουβεντιάσαμε παρέα λέξη τη λέξη και η Στεφανία Βελδεμίρη ανέλαβε την ...εύκολη δουλειά να το εικονογραφήσει (όπως λένε οι μαθητές της Χριστίνας στο Ηράκλειο της Κρήτης). Ο Γιάννης Φαρσάρης ανέλαβε να το επιμεληθεί διαδικτυακώς και να το ανεβάσει στην ανοικτή βιβλιοθήκη Openbook ...
Έτσι, με συνεργασία Ηρακλείου, Αθήνας και Θεσσαλονίκης, φτάσαμε σε αυτό που βλέπετε σήμερα...
Κώστας Στοφόρος